GVV Velocitas

1897: Velocitas ziet en krijgt groen licht.

GVV Velocitas werd opgericht op 1 april 1897. In aanwezigheid van jongemannen zoals Roelof Bierling, Herman Cohen, Jozef Cohen, Klaas van Dingen, Hendrik van Slooten en de broers Albert, Wiepko en Enno Wieringa kreeg de oprichting zijn beslag. Na een aantal jaren op lokaal te hebben gespeeld trad Velocitas in 1903 toe tot de Nederlandse Voetbal Bond. Tot 1916 werd gespeeld in een wit hemd met een brede groene band verticaal in het midden. Daarna werd gekozen voor het shirt zoals Velocitas dat tot op heden draagt: Groen wit verticaal gestreept shirt, witte broek, groene kousen.

1901. Velocitas. Staand: Wiepko Wieringa, Joh. Kubbinga, Albert Wieringa, Klaas van Dingen, Piet Roona, Hayo Hendriks en Roelof Bierling. Geknield: Koos Visser, Willem Jansen en Hendrik van Slooten. Zittend: Jan Vos, Nanno Dusseljé en Herman de Jong

1914/1918: Neutraal in de Eerste wereldoorlog.

Hoewel Nederland afzijdig is, is het een spannende tijd. Aan de zuidelijke landsgrenzen trekken honderdduizenden Belgische vluchtelingen ons land binnen. Op zoek naar een veilige plek worden zij tot in de noordelijke provincies ondergebracht. Vele jongemannen moeten in militaire dienst waardoor de voetbalclubs niet in hun sterkste formatie kunnen spelen. Zie het krantenverslag uit het Nieuwsblad v/h Noorden van 17 april 1916.

Het eerste jaar in competitieverband is in de derde klasse maar al een periode later 1915/1916, treffen we de Groningers in de tweede klasse. Als laatste district krijgt ook het noorden een eerste klasse. Daartoe werden alle clubs uit de tweede klasse simpelweg gepromoveerd. Ondanks dat het noorden beschikt over een aantal sterke verenigingen, is het gezien het beperkte aantal inwoners, in de breedte de minst sterke afdeling gebleken. In 1916/1917 werd Velocitas dus ingedeeld in de 1e klasse Noord. In het eerste seizoen is Be Quick Groningen, dat ook in de achterliggende jaren al vaak de beste club van het noorden was, duidelijk de sterkste en wordt kampioen voor stadgenoot Velocitas. Het ging allemaal als een sneltrein gelijk aan de naam Velocitas. In de navolgende jaren koesterde de vereniging zich in de schaduw van die andere gigant.

1927: Noordelijke 1e klasse titel

Gedurende tien jaar moest de arbeidersclub Velocitas genoegen nemen met een tweede plaats achter de elitaire stadgenoot Be Quick, maar in het seizoen 1926/1927 waren de rollen eindelijk omgekeerd en stappen de Groenen uit de schaduw. Met een overtuigende voorsprong werd de titel ruim voor het einde binnen gehaald. Uit 18 ontmoetingen werden er 16 gewonnen. In de voorlaatste wedstrijd haalde verliezend titelhouder Be Quick haar gram door uit op het Stadspark met 1-4 te winnen. De laatste wedstrijd tegen Achilles uit Assen werd met 3-2 gewonnen. De opstelling komt uit de Provinciale Drentsche en Asser courant van 14 maart 1927.

1931 Velocitas

Velocitas neem de hegemonie over van Be Quick.

Tussen 1926 en 1935 won Velocitas acht keer het Noordelijk kampioenschap. Bijna naadloos lost de club buurman Be Quick af, die van 1916 tot 1926 ook een lijst van bijzondere prestaties op haar palmares heeft staan. De prachtige groen-witte reeks aan kampioenschappen werd alleen in het seizoen 1931/1932 onderbroken. In dat seizoen werd Veendam kampioen, terwijl Velocitas op de tweede plaats eindigde met een ‘monsterlijke’ score van 100 doelpunten voor en 20 tegen. In de strijd om het landskampioenschap, die in de vorm van een hele competitie door de sterkste van de vijf afdelingen werd uitgevochten, was de vereniging niet erg succesvol. Daar waar Be Quick wel in slaagde namelijk Nederlands kampioen worden lukte dat Velocitas niet.

1931 Velocitas- Frisia 3-1. Ingekleurd spelfragment.

Landelijk een paar schoenmaten te klein.

Kampioen Noord tegen kampioen Zuid op Paasmaandag seizoen 1928/1929

Aan het eind van wederom een succesvol seizoen 1928/1929 probeert de club in de kampioenscompetitie de zo begeerde landstitel te behalen. Al snel blijkt die diepe wens niet haalbaar. In de eerste wedstrijd wordt het groen-witte elftal thuis met 1-9 genadeloos door PSV terecht gewezen. De schrik zit er behoorlijk in maar een 0-0 uit bij Sparta bood perspectief. Tegen Feijenoord thuis werd het 0-4 maar een maand later verbaast Velocitas door in de Kuip Feijenoord met 1-2 te verrassen. Beter werd het echter niet en uiteindelijk eindigt de selectie onderaan de nacompetitie. In de laatste wedstrijd moest het elftal naar kampioen PSV.

2 juni 1929: Velocitas keeper de Jonge wordt belaagd door Koonings. In het midden Witlox. Feijenoord- Velocitas 1-2. Doelpunten: 0-1 Meulema, 1-1 Barendregt, 1-2 Rozeboom. Dagblad :Voorwaarts.

Na de 1-9 oorwassing hoopten de Groningers dat PSV het kampioensfeest in de benen heeft. Het is 22 juni en het bioscoopjournaal was aanwezig en maakte deze korte impressie, zonder geluid, bij aanwezigheid van de familie Philips. Einduitslag PSV-Velocitas 5-1.

1930: Unieke kans op de landstitel.

2 juni 1930: De Gooi en Eemlander

In het seizoen 1929/1930 behaalde, alsof het de gewoonste zaak was, de vereniging het vierde opeenvolgende kampioenschap van het Noorden. De hoop dat er nu eindelijk serieus om de landstitel zou worden gestreden werd in de eerste nacompetitiewedstrijd door Ajax direct de grond ingeboord. In het Olympisch stadion werd het een vernederende 8-0 nederlaag. Kennelijk was de selectie in haar eer geraakt want in het vervolg veerde de club op en zou het zelfs door een zege op Go Ahead de landstitel hebben gebracht. Echter een volledig van slag zijnde Velocitas kreeg op de Esserberg (daar speelde Velocitas toen zijn kampioenswedstrijd) met 1-4 klop en volgde er een eervolle tweede plaats met Ajax. Overigens was Go Ahead niet de minste want zij werden landskampioen door deze wedstrijd.

Velocitas in 1932

Clubicoon Wopko Wieringa: Eén der groen-witte broers van het eerste uur.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Wiepko_Wieringa.jpg
Wopko Wieringa: Medeoprichter en 1e elftalspeler.
De vermoedelijk laatste ledenkaart van Wopke Wieringa.

Wopko behoort met zijn broers Albert en Enno tot de grondleggers van Velocitas. Rond het begin van de 20e eeuw werd de vereniging ingeschreven bij de landelijke NVB, de voorloper van de KNVB. De eerste jaren speelden de gebroeders in het eerste elftal. Door zijn werkzaamheden bij de Nederlandse Spoorwegen, door heel het land, is Wopko tientallen jaren weggeweest uit Groningen. Na zijn verblijf als technisch inspecteur in Amersfoort is de gepensioneerde Wopke teruggekeerd naar zijn geboortestad. De interesse naar zijn Velocitas was altijd aanwezig en bij binnenkomst werd hij weer actief lid. Zo schreef hij stukjes in het clubblad de Velocitaan en was voor een aantal jaren voorzitter van ‘Oud Velocitas’. Daarnaast bezocht hij de wedstrijden van jong en oud. Op 30 maart 1968 overleed Wopke Wieringa in het Diaconessenziekenhuis te Groningen op 81 jarige leeftijd.

1933 Velocitas elftal. Be Quick-Velocitas 2-1. Staande: Warnders (reserve), Van Meel, Heideveld, Meulema, Bonsema, Huizeling en Dellebarre. Vooraan: Franssen, Pots, Zuidema, Bolhuis en Brink

1934. Een adembenemende bekerfinale Velocitas – Feijenoord.

Trainer Robert William Jefferson

De Holdertbeker was de voorloper van de latere KNVB beker. De bekerfinale seizoen 1933/1934 vond plaats midden in de kampioenscompetitie. Vijf districtskampioenen streden om de Nederlandse titel. Een week eerder was er ook al een dubbelprogramma. Eerst voor de titelstrijd uit tegen Willem II en daags erna voor de halve finale van de KNVB-beker in Utrecht tegen Stormvogels uit IJmuiden. Op zaterdag 23 juni stond de finale op het programma op het veld van UVV in Utrecht. De dag erna werd Velocitas ‘gewoon’ geacht in Groningen af te trappen tegen Willem II. Het publiek was voor die tijd in grote getale naar het veld aan de Cartesiusweg in Utrecht van UVV gekomen.

Zo’n 8000 toeschouwers waren erbij. Vooral neutraal volk, want in die tijd ging je niet zo maar even per trein je club achterna. Feijenoord was de favoriet. De Rotterdamse club was met kanjers als doelman Adrie van Male, Bas Paauwe, Kees van Dijke, Manus Vrauwdeunt en de legendarische Puck van Heel niet voor niets hofleverancier van het Nederlands elftal. Velocitas had zeker ook geen slecht elftal en kon bogen op het schotvaardige koningskoppel Otto Bonsema en Eppie Meulema. Ook keeper Jo Kolthof, middenvelder Geert Fransen (de vader van FC-icoon Piet) en Fré van der Velde, bijgenaamd Schipper, waren bovenmodale krachten. Maar in het Westen lag het voetbalpeil nu eenmaal hoger. Dat moest worden gecompenseerd met fighting spirit en daarvoor zorgde de Engelse trainer Jeffersson.

1931: Brink.
Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is 1931-Meulema-.jpg
1931 Eppie Meulema

Hij maakte als geïnterneerd militair tijdens de Eerste Wereldoorlog kennis met het Groninger voetbal. De wedstrijd kwam pas laat opgang. In het laatste kwartier van de tweede helft leek Feijenoord door twee doelpunten de beker binnen te halen. In minuut 77 door Piet Burg 0-1 en Bas Paauwe drie minuten later 0-2. Daarmee leek de strijd beslist. Veel toeschouwers hadden het veld reeds verlaten toen Velocitas inderdaad bewees dat het aan vechtlust niets mankeerde. Linksbuiten Mulder accentueerde dat tien minuten voor tijd door 2-1 te scoren. Het Groninger gejuich deed vele weglopers snel terugkeren en zowaar, vlak voor tijd sleepte Otto Bonsema jr. er met 2-2 een verlenging uit.

Voorzitter Otto Bonsema sr: “De jongens waren half gek; ze stonden in de kleedkamer te dansen en wat anders nooit gebeurde, geschiedde nu: ik schonk me een half cognacje in. De zenuwen moesten gekalmeerd worden. Ik zei tegen de jongens: ‘Even de tanden op elkaar, maar ook al verlies je, kop op, want moreel hebben wij reeds gewonnen.’”

Keeper Van Male moet handelend optreden bij een aanval van Velocitas. Ogenschijnlijk passeert Meulema de doelman.

Waarna zich in ijltempo een klein wonder voltrok. Vanaf de aftrap werd Fre v/d Velde bereikt en hij nam de bal ineens zodanig op de slof, dat doelman Van Male volstrekt kansloos was. Scheidsrechter Boekman kon nu niets anders doen dan zijn fiat te geven aan deze goal. Het was meteen afgelopen, want het ging in de verlenging om een sudden death.

Op de enige foto hierboven, die van de ceremonie nog is te vinden, krijgt Velocitas-voorzitter Bonsema sr. de hand. Op de grond staat ‘De Dennenappel’, de bijnaam van de Holdertbeker. Rechts van de Velo-preses zijn twee spelers herkenbaar, back Wim Pots en keeper Jo Kolthof. De speler naast deze man, met de rechterhand op zijn linkerborst, lijkt op Otto Bonsema jr. Bron: Sport in Stad en Dick Heuvelman.

Voetbal tijdens de 2e wereldoorlog.

De dreigende oorlog maakte het voor de KNVB lastig om het seizoen 1939/1940 doorgang te laten geven. De KNVB besloot in eerste instantie de voetbalcompetitie normaal te laten verlopen. Maar enkele dagen voor het begin in september 1939 volgde in Nederland wederom een mobilisatie. Dit gebeurde na de inval van Duitsland in Polen. Hierop besloot de KNVB om toch over te gaan op het spelen van noodcompetities. Op het einde van het seizoen werd gewoon een kampioenscompetitie gespeeld. Deze kampioenscompetitie, tussen de winnaars van de vijf districten, werd echter wel later afgewerkt dan oorspronkelijk gepland. Dit had te maken met Duitsland die inmiddels Nederland was binnengevallen. Het voetballen moest tijdens de oorlog, op bevel van de Duitse bezetter, ‘gewoon’ doorgaan. Dit werd de Joodse voetballers echter verboden. In eerste instantie mochten zij niet op het voetbalterrein komen en naderhand werd het verenigingen ook verboden om Joodse leden binnen de club te hebben.

Verboden voor Joden (verzetsmuseum.org)
1 april 1947

In het seizoen 1944/1945 werd bij sommige clubs in het zuiden van Nederland na de bevrijding weer gevoetbald. Er werden vaak kleine noodcompetities opgezet die een welkome afleiding waren voor de dagelijkse onderdrukking. Doordat jonge mannen zich voor de Duitse arbeidseinsatz waren opgeroepen was het samenstellen van een elftal nog een hele puzzel. Door schaarste aan voedsel en andere materialen werden veel spullen, die normaal voor het voetbal gebruikt werden, nu voor levensonderhoud gebruikt. Schaarste aan materiaal voor kleding, ballen en de goeie velden zorgde ervoor dat gewoon voetbal niet altijd mogelijk was. Ook het openbaar vervoer was slechts beperkt mogelijk. Dit valt allemaal in het niet bij de gruwelijkheden die de moffen hebben toegepast op Joden, homoseksuelen, zigeuners en mensen met een beperking. Mede op initiatief van geschiedenisjournalist Jurryt van de Vooren is Voetbalmonument.nl opgezet waarop oorlogsslachtoffers te herleiden zijn naar hun voetbalvereniging.

1954: De KNVB staakt het verzet tegen betaald voetbal.

Het was al een paar jaar onrustig rond Zeist. Er is steeds meer oppositie tegen de rigide houding van de Bond t.o.v. het professionaliseren van het voetbal. Rondom in Europa werd er al vanaf de eeuwwisseling volop betaald. In het voorjaar van 1954 worden er buiten Zeist om, de eerste oefenwedstrijden tussen spontaan opgerichte profclubs gespeeld. Het hek is van de dam als er meer nieuwe profclubs zich aaneensluiten. Dit gebeurde onder de vlag van de ‘wilde’ NBVB, de eerste betaaldvoetbal organisatie van Nederland met als inspirator de Limburger Gied Joosten. In Alkmaar begint de victorie met de wedstrijd Alkmaar versus Venlo.

Hans Hopster vice voorzitter van de KNVB en Gied Joosten rechts van de NBVB proosten op de overeenkomst.
Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Poster_Alkmaar_Venlo.jpg
14 augustus 1954. Eerste profwedstrijd onder de ‘wilde’ NBVB

Geschrokken door de populariteit startte de KNVB in het najaar van 1954 eveneens een profcompetitie. Dus liepen er nu twee profcompetities synchroon. Deze versplinterde situatie werd beëindigd als de bonden na overleg begin november tot een overeenkomst komen. De NBVB werd opgenomen binnen de KNVB en de lopende competities stilgelegd. De KNVB maakt alle uitstaande straffen tegen clubs en haar spelers ongedaan. Dit betekende dat per november alle internationals, waarvan het merendeel in het buitenland haar geld verdiende, weer welkom zijn bij het Nederlands elftal. Na jarenlange oppositie tegen het betalen, op straffe van uitsluiting, heeft de Koninklijke bond uit Zeist haar conservatieve houding laten varen. De vermoedelijke reden was dat de KNVB haar zeggenschap over het totale voetbal dreigde te verliezen. De principes werden over boord gegooid en opportunisme werd de leidraad.

1955: Van amateurvereniging naar semi-prof organisatie.

1954/1955 Velocitas. Staand: Henk Pater, Bé Kuiper, Fokke Huisman en Piet Fransen. Middelste Rij: Jur Smeltekop, Geert Sannes, Henk Boven en Nico Berghuis. Onderste Rij: Jan Willems, Jan Meulema en Bé de Boer. Kampioen 2e klasse na een 0-1 overwinning op Sneek.
Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is VelocitasGVV00216-1.jpg

Vanaf nu kregen verenigingen de gelegenheid om een proflicentie aan te vragen. Wel werden er voorwaarden gesteld zoals: Een bankgarantie van 50.000 gulden. De profvoetballer moest minimaal 600 gulden per jaar verdienen. Ook moest er per training en per wedstrijd 5,00 gulden uitbetaald worden. De profclub diende ook op zijn sportterrein minimaal 7000 toeschouwers te kunnen plaatsen.

Start van het prof avontuur.

1950
1950

Tijdens en na de oorlog tot aan 1954 zijn er geen noemenswaardige resultaten te melden over GVV Velocitas. De Groningers spelen in de hoogste Noordelijke afdeling een ondergeschikte rol. Na vele jaren van gesteggel over het wel of niet invoeren van betaaldvoetbal is het op 28 november 1954 dan zover, en er wordt gestart met de eerste algemene profcompetitie bij de KNVB. Tachtig aangemelde clubs werden willekeurig verdeeld over vier eerste klassen. Velocitas stapte in het seizoen 1955/1956 in een ongewis avontuur. De eerste wedstrijd was tegen AGOVV uit Apeldoorn. In dit eerste duel thuis op het Stadspark stadion bleek de jonge ploeg niet opgewassen tegen een robuust spelend AGOVV. Ondanks het goede spel van keeper Meulema en Sannes bracht het team toch te weinig. De vleugellamme voorhoede met een pingelende Piet Fransen was tot weinig in staat. De 0-3 nederlaag was dan ook volkomen terecht. Bron: Dagblad van het Noorden.

GVV Velocitas eindigt in dat eerste jaar bij de onderste negen en daalt af naar de 2e divisie. In deze laagste prof-klasse weet de groen-witte formatie zich in de eerste vier jaren redelijk te handhaven maar weet het zelden een aansprekende prestatie te leveren. De vereniging eindigt achtereenvolgens op een negende, elfde en een dertiende plek. Inmiddels heeft de selectie afscheid genomen van Bé Kuiper en Piet Fransen die beide overstappen naar GVAV. Dit was een enorme aderlating. Toch wordt er in het seizoen 1959/1960 een fraaie vijfde plek bereikt en dat geeft de supporter toch weer moed.

1956/1957 Velocitas. Staand: Koolman, Boven, Fransen, Kuiper, Drommel en Sannes
Zittend: Doelman Jan Meulema, v.d. Veen, Boer, Smeltekop en Heideveld
.

Clubicoon Otto Bonsema: Enige international met een groen hart.

Johan Otto Bonsema is geboren op 3 november 1909 en werd in de jaren twintig lid van Velocitas. Destijds de tweede club in Groningen, achter Be Quick. Hij bleek een groot talent en speelde vanaf het seizoen 1929-1930 in het eerste elftal. Velocitas wist met Bonsema een geslaagde aanval te doen op de positie van Be Quick. In de periode 1926 tot 1935 behaalde de club vrijwel ieder jaar het Noordelijk kampioenschap. Het grootste succes behaalde Bonsema met Velocitas in 1934 toen de ploeg de KNVB-beker won door in de finale te winnen van Feyenoord. Bonsema stapte in 1937 over naar GVAV. Oorzaak daarvan was een schandaal. Velocitas werd door de KNVB verdacht van overtreding van de toenmalige amateurbepalingen.

Het bleek dat de spelers op de lange treinreizen die gemaakt moesten worden voor de kampioenscompetitie een vergoeding voor eten en drinken hadden gekregen van fl 2,50 per speler, hetgeen in die jaren van streng amateurisme niet was toegestaan. Het bestuur, waarin de vader van Otto Bonsema als voorzitter fungeerde, trad daarop af. Bonsema en enige medespelers waren solidair met het bestuur. Het nieuwe bestuur accepteerde dat niet en Bonsema en de met hem solidaire spelers werden langdurig geschorst. Gedurende heel het seizoen 1936/1937 mochten ze niet voetballen. Voor Velocitas betekende dit het definitieve einde van haar gouden eeuw. Otto Bonsema speelde zes interlands voor het Nederlands elftal waarin hij 3 keer scoort.

9 april 1933. Het Nederlands elftal : Gejus van der Meulen, Sjef van Run, Mauk Weber, Henk Pellikaan, Piet van Reenen, Puck van Heel, Wim Anderiesen, Otto Bonsema, Frank Wels, Jan van den Broek en Joop van Nellen. België – Nederland 1-3 te Antwerpen. 

In 1939 speelt hij ten slotte zijn zesde en laatste interland. Ook is Otto een vaste klant in het noordelijkelftal en speelt tientallen wedstrijden voor deze selectie. Onder andere zeven keer in de jaarlijkse semi-interland tegen Noord-Duitsland, voor de oorlog de belangrijkste wedstrijd op de noordelijke voetbalkalender. De Groninger was in zijn gloriejaren een steunpilaar voor de groen-witte formatie. Een technisch briljante rechtsbinnen met een goed spelinzicht. Hij vormde met Meulema een vleugel waarover in het noorden nog altijd met bewondering wordt geschreven en daarnaast was Otto vele jaren eigenaar van een Groninger sportzaak. Zijn gloriejaren lagen tussen 1930 en 1933. Otto Bonsema overleed op 27 maart 1994 in zijn geboorte stad Groningen.

De geschiedenis van Velocitas begon ooit in 1897 bij deze gebroeders Enno, Wiepko en Albert Wieringa. Mede oprichters van het eerste uur.

1960: De KNVB grijpt in.

1962: Suikerzakje

Het is nu vijf jaar na de start van het betaaldvoetbal als de KNVB het aantal profclubs terug wil brengen middels een degradatiesysteem. Er blijken teveel clubs met beperkte inkomsten die de schulden zien oplopen. Het werd een ingreep vanachter de tekentafel die voor veel opschudding zorgde. De drie laagste teams in de 2e divisie A en B van het seizoen 1959-1960, als ook de twee laagste ploegen uit het seizoen 1958-1959 moesten een nacompetitie spelen. Door dit systeem werd Velocitas door een dertiende plaats van een jaar terug daar alsnog in betrokken. Dat de selectie in het seizoen 1959/1960 een fraaie perspectiefvolle vijfde plek bereikt heeft en de supporter weer moed geeft, deed er niet meer toe. Er moest nu, na afloop van de reguliere competitie nog een knock-out worden gespeeld in een poule met zeven clubs.

13 juni 1960: Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant

Deze nacompetitie valt voor iedereen zwaar, maar vooral voor Velocitas. Uiteindelijk eindigen drie clubs met een gelijk aantal punten op een degradatie plaats, dat zijn Xerxes , Baronie en Velocitas. Zij moeten nu onderling op neutraal terrein gaan strijden om behoud van haar semi-prof status. Op 19 juni 1960 wordt in Apeldoorn, Velocitas – Xerxes gespeeld. Het werd een 0-4 nederlaag met dramatische gevolgen.

20 juni 1960: Nieuwsblad van het Noorden

Op sportieve gronden degraderen daar zal elke sporter zich wel in kunnen vinden. Het heeft de vereniging echter behoorlijk dwars gezeten dat door een ingreep van bovenaf het prof avontuur abrupt eindigt. Tijd om deze wrevel te verwerken was er niet. De jeugd staat te trappelen en dat zal snel zijn vruchten afwerpen. In de amateurcompetitie zal Velocitas op zoek gaan naar sportieve revanche..

Velocitas – Be Quick en de onderlinge rivaliteit.

Be Quick & Velocitas.

Be Quick en Velocitas werden in één adem genoemd als het ging om de meest tot de verbeelding sprekende clubs in de ‘Stad’. Zij spelen vele jaren derby’s tegen elkaar. Een unieke derby met een groot verleden. Beide verenigingen vertegenwoordigen een roemrijke Noordelijke en Groninger voetbalhistorie en kwamen officieel 112 keer tegen elkaar in het strijdperk. Een echte klassieke derby dus in het vaderlandse voetbal. We blikken terug naar zo een moment in de nazomer van 1947, toen het veld van Velocitas in het Stadspark omzoomd was met 8000 toeschouwers.  Aanhoudende regenval mocht de pret niet drukken. Het was de tweede competitie wedstrijd in de noordelijke eerste klasse.

Het werd een derby met een bijzonder cachet. Be Quick introduceerde een tactisch nieuwtje: het zogenaamde stopperspil-systeem. Op een tournee in Engeland hadden de withemden kennis gemaakt met dit nieuwtje. Het probeersel draaide uit op een geweldige flop en Be Quick verloor met 1-0. Verslaggever Chris Wedema van het landelijke weekblad Sportief, schreef het als volgt op: “Zelden zal een voetbalploeg zo teleurgesteld het veld hebben verlaten als zondagmiddag die van het Groninger Be Quick.  (…) Men kan zich voorstellen dat zij onder aanvoering van spil Plenter vurig van plan waren hun woorden tot daden te maken. De gasten hebben evenwel moeten ondervinden dat theorie en praktijk elkaar nog niet op de voet volgen, althans niet op het voetbalveld.”

30 September 1934. Stadspark. Velocitas – Be Quick 1-1. Invaller Mulder, v. Meel, Luppes, Meulema, Bonsema, de Groot, Huizeling, daarachter Heideveld, Franssen, Kolthof, Brink en reserves Mohrman en Pots.
1931: Be Quick speler Henk Plenter.

Wedema zag dat Velocitas er met spelers zoals de onvermoeibaar zwoegende Slijfer er een betere spelopvatting op na hield. Met name aanvallend schoot Be Quick te kort. “Technisch matige spelers als Bottinga, Van Dijken en Van Kooy konden de zware bal en het spekgladde veld, niet de baas worden.” Matchwinner werd Schelto Groenier, die profiteerde van een glijpartij van stopperspil Henk Plenter en doelman Geert Prummel. Een kwartier voor tijd trof hij met een beheerst schot het doel. Veel toeschouwers waren toen al huiswaarts getogen. Wedema’s slotconclusie: “Alles samengenomen kwamen de kijkers nauwelijks aan hun trekken. Tenslotte is één goal, een karige tegenprestatie voor de toeschouwer die met moeite een kaartje had veroverd inclusief een nat pak.” Bron: Dick Heuvelman

1965: Geflankeerd door Cees Marcus en Frans de Wolf is onze oud trainer Jefferson het middelpunt van een groepsfoto bij een vriendschappelijke wedstrijd tegen Be Quick aan de Noorderlaan.

Er werd in totaal 18 keer een noordelijke titel veroverd. Velocitas veroverde in 1934 op legendarische wijze de KNVB beker. Beiden leverden dus een prestatie van formaat die moeilijk te evenaren is. Gedurende tien jaar moest Velocitas genoegen nemen met weer een tweede plaats achter stadgenoot Be Quick, maar in het seizoen 1926/1927 waren de rollen eindelijk omgekeerd en behaalde Velocitas het eerste kampioenschap in de Eerste Klasse Noord.
Tussen 1926 en 1935 won Velocitas acht keer het Noordelijk kampioenschap voetbal. Daarna was het weer een aantal jaren de beurt aan Be Quick. Zowel Be Quick als Velocitas traden in het midden van de vijftiger jaren toe tot het betaalde voetbal. Voor beide een prachtige ervaring en belangwekkend. Want waar zouden de hedendaagse profclubs zijn zonder deze pioniers.