In alle eenvoud op klompen
Voetbalvereniging Leeuwarden (bijnaam de Klomp)is onverbrekelijk verbonden met De Oldehove. Jippe van der Duim, Geert Sannes en een groep arbeidersjongens in de leeftijd van zeventien/achttien jaar, voetbalden regelmatig tijdens de schaft en na het werk met een tennisbal. De jongens zochten hulp bij LAC Frisia, een plaatselijke vereniging met ruime ervaring en ontstaan in 1883. Zij kregen de beschikking over enige elementaire dingen zoals een bal en ballenpomp. Mede door deze sportieve ondersteuning ontstond in die eenvoudige sfeer iets heel moois.


Zo eenvoudig als het leven was ook de aankleding van de jongerenclub. Daarbij waren enkele spelers die op klompen voetbalden. Daar op het Oldehoofsterkerkhof, vergeet de naam, is de plek waar jaarlijks een landelijk straatvoetbaltoernooi wordt gehouden. Bijnaam De Klomp werd voornamelijk gebruikt door de rijke bevolking van Leeuwarden die geringschattend de verrichtingen van deze voetballende vrienden bekeek. Arbeiders telden in die tijd immers niet mee. Een tijd waarin er geen geld voor bijzaken als schoenen zijn, laat staan voor de aanschaf van een leren knikker. Na de oprichting in 1917 veranderde de “scheldnaam” in de loop der tijd in een geuzennaam, waar de leden van de club trots op waren.

Nog steeds is De Klomp in het logo van VV Leeuwarden terug te vinden. Er kwamen clubshirts en Jippe van der Duim schoot het geld voor. Hem viel de eer te worden benoemd als de oprichter van de voetbalvereniging Leeuwarden. De oprichtingsdatum van V.V. Leeuwarden is 14 augustus 1917 en men gaat op zondag spelen. In het eerste seizoen werd deelgenomen in de 1e klasse van de regio bond, de FVB. Er werd getraind op het ijsbaanterrein aan de Bleekerstraat en ieder die wilde meedoen betaalde twee cent per avond. De selectie eindigde overigens in dat eerste jaar op de laatste plaats.
Promotie naar de Landelijke Voetbal Bond.


De omslag werd gemaakt een periode later Leeuwarden promoveerde naar de landelijke NVB. Nu moest er echt een terrein met kleedgelegenheid komen. LVV Friesland bood eerste hulp en verhuurden hun veld aan de Nieuwlandsweg (bij Bornia State aan de Schrans) voor de thuiswedstrijden. Een sportief en genereus gebaar van de plaatselijk rivaal. De feestelijkheden duren voort want in het seizoen 1920/1921 wist het 1e elftal kampioen te worden in een 3e klasse die bestond uit regionale clubs uit Meppel, Assen, Groningen en Sappermeer. Met een tweede plek in de tweede klasse Noord, het jaar daarop werd opnieuw de top bereikt. Later in het seizoen 1922/1923 vierde men opnieuw een kampioenschap. Een finaleronde over twee wedstrijden tegen HSC uit Hoogezand werd de kers op de taart en lag de weg naar de 1e klasse open.


Toen V.V. Leeuwarden promoveerde moest er natuurlijk een eigen terrein komen omdat beide verenigingen uit Leeuwarden nu in dezelfde klasse uitkwamen. Met man en macht aan arbeid verscheen er een eigen accommodatie op Schenkenschans aan de Snekertrekweg. Met de promotie naar het allerhoogste vaderlandse trede werd een hoogtepunt bereikt in de nog recente geschiedenis van Leeuwarden. Dat de 1e klasse het juiste niveau zal zijn blijkt wel, want het zou de komende 32 jaar de thuisbasis zijn voor de vereniging. Het ledental groeide behoorlijk en zo moest er een aantal jaren gebruik worden gemaakt van extra velden op Sonnenborgh.

In 1933 begint men in de wijk Camminghabuur, ook wel Cambuur genaamd, een sportpark te bouwen. De buurt heeft de naam afgeleid van de adellijke familie Cammingha. In 1936 verhuisde Leeuwarden samen met LAC Frisia naar het nieuwe sportpark dat op 12 september officieel in gebruik genomen werd. Gedurende de Duitse bezetting verblijft de vereniging in de 1e klasse noord zonder een echt aansprekend resultaat. Ook in de parallelle bekercompetitie komt men niet verder dan de 1e ronde. Dat weegt natuurlijk niet op tegen de dramatische gevolgen van de 2e wereldoorlog. Drie voetballers van de vereniging laten hierbij het leven, te weten H. der Haan, P. Sinkeler en J. Hondema.
Opzienbare bekerresultaten


De KNVB bekercompetitie laat zich in de dertiger jaren zien als een enorme grabbelton van clubs uit alle regionen en van allerhande sterkte. Vaak levert de loting een mooi affiche op en een gelegenheid om de verenigingenskas te spekken. Zo ook voor Leeuwarden waar het bezoek van GVAV, toen al een club van allure, op 15 november 1934 de tegenstander is. De verwachting volgens het Leeuwarder nieuwsblad is dat de Groningers in deze derde ronde een maatje te groot zijn. Het werd een duel alsof het kampioenschap van het Noorden op het spel stond. Door de vele overtredingen over en weer was er een venijnige sfeer ontstaan. Dat Leeuwarden uiteindelijk verdiend winnaar werd was terecht maar de uitslag enigszins overtrokken. Met twee doelpunten van Delgrasso en een 4-0 overwinning werd de volgende ronde bereikt. Tegenstander werd de Enschedese Boys die thuis met 5-2 een maatje te groot was.

De Friezen nadrukkelijker in beeld.


In 1949 breidt men de accommodatie uit en komen er twee tribunes bij, waarmee de capaciteit van het stadion is toegenomen tot 14.000 toeschouwers. Kennelijk geeft dit de club een impuls want tot het laatst toe speelt de selectie in het seizoen 1950/1951 mee om de titel. Het is echter Heerenveen met Abe Lenstra dat met kop en schouders reeds in maart het kampioenschap extra glans gaf. Het werd de negende achtereenvolgende titel in veertien seizoenen. In het onderlinge treffen zijn de dorpelingen thuis de stedelingen met 6-2 de baas en een klasse apart.
De uiteindelijke 2e plaats is voor Leeuwarden meer dan een troostprijs want het is veruit de beste prestatie in tientallen jaren. Diverse spelers werden dat speeljaar dan ook terecht geselecteerd voor het Friese elftal zoals Jitze de Groot, Jan Hoekema en spits Kees van der Leij.
1954: Betaaldvoetbal of amateurisme

In het seizoen 1954/1955 deed het betaald voetbal zijn intrede door de komst van een nieuwe organisatie NBVB. Zij legden met het betalen van voetballers een bom onder de KNVB die al jaren onwrikbaar was in hun standpunt. Zeist wilde niets weten van betaaldvoetbal en royeerde alles en iedereen die professional werd. Er ontstonden nieuwe clubs die zich aansloten bij de NBVB en de overige amateurverenigingen bleven bij de oude vertrouwde KNVB. De twee bonden starten hun eigen competitie naast elkaar tot er aan het eind van 1954 alsnog overeenstemming werd bereikt. Het conflict werd bijgelegd en de KNVB ging overstag.
Voor het zover is zijn er vier 1e klasse poules die moesten strijden om een plaats in de later samen te stellen allerhoogste klasse van de KNVB. De bovenste negen gingen naar de hoofdklasse, de onderste vijf naar een te vormen eerste divisie. De aller eerste semiprof wedstrijd van Leeuwarden was thuis tegen Longa uit Tilburg. Op 28 november 1954 eindigde deze in een 5-2 overwinning na een eerste goal van Hoekstra. Uiteindelijk eindigde de competitie met een elfde plaats in mineur. Aan een periode van 32 jaar in de eerste klasse kwam plotseling een einde. Nauwelijks bekomen van de schrik volgde er in het speeljaar 1955/1956 zelfs degradatie naar de tweede divisie.
Clubicoon Johannes Bakker: Aanwezig op en naast het veld.
“Hampie” Bakker is geboren op 27-maart-1932 en speelde al snel op niveau. Hij debuteerde op 11 juni 1949 in een wedstrijd tegen Ajax met onder andere Rinus Michels in de gelederen. Leeuwarden verloor weliswaar met 2-1 , maar die ene Leeuwarder goal kwam wel van de zeventien jarige Hampie. Regelmatig kwam zijn naam terug in de sportverslagen door zijn neus voor doelpunten. Toen VV Leeuwarden in 1964 SC Cambuur ging heten ging Bakker niet mee naar de nieuwe club. Voorzitter Anne Vondeling stak daar een stokje voor. Hij vond dat Bakker te ruw speelde en dat zou mogelijke sponsoren afschrikken. Hampie bleef De Klomp trouw en de in de vierde klas beginnen vond hij geen probleem. Later toen de alle plooien waren gladgestreken kwam hij alsnog bij Cambuur, zij het in een andere functie. Hampie werd het visitekaartje van SC Cambuur mede door zijn geweldig gastheerschap. Zo werd hij nauw betrokken bij de ontvangst van de gasten van de tegenpartij en later de begeleider van de arbitrage.

Hampie verwierf een geweldige naam bij alle Nederlandse scheidsrechters want de charme waarmee hij de heren begeleide, dwong veel respect af. Ook al maakte de scheidsrechter in de ogen van het publiek wel eens een fout(je) en gaf dat wel eens narigheid na afloop, Hampie bleef altijd correct en zorgde er altijd voor dat de heren weer veilig thuis kwamen en de schouderklop van Hampie gaf ze een gevoel dat ze toch weer geweldig hadden gefloten.

In 2010 kreeg hij zelfs waardering van de stad Leeuwaren. De jury van de Leeuwarder Pommeranten Pries reikte hem die onderscheiding uit met een vaartocht bij Eernewoude. De prijs is voor mensen die op cultureel en historisch gebied van betekenis zijn geweest voor de stad. Ook van ‘zijn’ SC Cambuur kwam die eer een paar jaar later op het Cambuur-gala ter ere van het 50-jarig jubileum. Hij werd benoemd tot Erelid van de club vanwege zijn jarenlange trouwe dienst. Dit bleef hij doen tot zijn ziekte. De 88 jarige Johannes Bakker overleed op 9 februari 2021.

Doelpuntenmachine geeft het elftal vleugels.

Het seizoen 1956/1957 werd er één van grote uitslagen met een kampioenschap als eindresultaat. Vanuit de laagste divisie maakte het elftal een vliegende start. In het eerste weekend werd Fortuna in Vlaardingen met 1-5 aan de kant gezet. Vervolgens was KFC thuis met 4-1 een maatje te klein. Vooral onder impuls van Gerrit Tardy en Jan Hoekema blijkt het elftal een plaag in de 2e divisie. Slechts directe concurrenten als Heracles en Rheden wisten nog lang aan te haken. Uiteindelijk zou vv Leeuwarden eind mei de productiefste club zijn in het betaaldvoetbal met 95 doelpunten voor en 40 tegen. Het trio André Hofman 32, Jaap van Oosten 27 en Jan Hoekema met 17 doelpunten zorgden voor het vuurwerk.

André Hofman: een voetbalnomade.
Andre Hofman geboren op 28 oktober 1931 te Roermond speelde in het eerste elftal van RFC Roermond toen hij in 1951 met zijn gezin richting Noord-Afrika vertrok. Na omzwervingen via Spanje, Marokko en Frankrijk, waar hij als prof speelde, keerde hij in het najaar van 1953 terug in Nederland. Bij de start van het betaald voetbal in 1954 sloot Hofman aan bij het pas opgerichte Fortuna ’54. Twee jaar later werd de aanvaller gecontracteerd door v.v. Leeuwarden. In het seizoen 1956/1957 groeide Hofman met 32 doelpunten uit tot topscorer van de Tweede divisie en promoveerde als kampioen naar de 1e divisie. Ook in zijn tweede seizoen werd Hofman clubtopscorer in Leeuwarden. Toch kwam de club in de zomer van 1958 met Helmondia ’55 tot overeenstemming over een spelersruil met André Roosenburg. Ook in Helmond toonde Hofman zich een trefzekere spits en werd hij opnieuw twee jaar op rij clubtopscorer met respectievelijk 19 en 13 doelpunten. In 1960 werd hij voor 12.500 gulden verkocht aan SC Enschede waar hij echter niet aan spelen toekwam. Andre keerde in 1961 terug naar Roermond, waar hij nog vier jaar in het eerste elftal speelde. Op 27 december 2016 overleed de 85 jarige Andre Hofman.
1961: Hoogtepunt in de KNVB bekergeschiedenis.


Historisch is de KNVB bekercompetitie in 1960/1961. Daarin zou Leeuwarden de halve finale om de KNVB beker bereiken. Achtereenvolgens verslaat de club in een poule fase: Go Ahead 5-0, Zwolsche Boys 2-3, verliest het van Heereveen 2-0, maar wint het van PEC Zwolle 3-1. Dan in de 1e ronde opnieuw tegen Heereveen nu met een revanche 3-2 winst. De 2e ronde in het voorjaar 1961 winst na verlenging op GVAV 2-1. In de kwart finale aan de Utrechtsestraatweg te Zuilen werd er tegen Elinkwijk een 1-2 winst behaald. Op 7 juni speelt Leeuwarden in de halve finale tegen Ajax op neutraalterrein in het Alkmaarderhout. Door drie doelpunten van Weering en eenmaal Pier Alma is er, met een tussenstand van 4- 4, en nog een kwartier op de klok, een Friese stunt mogelijk. De eindstand van 7-4 maakt aan alle speculaties een eind. Ajax zou de bekerfinale van 1961 winnen met 3-0 van NAC uit Breda door een hattrick van Henk Groot.

Van v.v. Leeuwarden naar S.C. Cambuur.
In Februari 1964 besluit de ledenraad van voetbalvereniging Leeuwarden om terug te keren naar de amateursectie. Het was financieel niet meer op te brengen. Sietse Westra al vijftien jaar bekend van vele bestuursfuncties stond overmand door emotie op en riep met trillende stem ” Dat nooit, ik ga alleen door “. Een comité, waaronder toenmalig lid van de 2e Kamer, Anne Vondeling, werd in allerijl samengesteld om het profvoetbal te kunnen behouden voor Leeuwarden en binnen drie maanden is de stichting Sportclub Cambuur geboren. Het eerste seizoen van SC Cambuur in de tweede divisie A seizoen 1964/1965 verloopt op een manier waar je als nieuwkomer alleen maar van kunt dromen. De in gele broeken, blauwe shirts met een brede horizontale gele bies en het Wapen van de Cammingha’s op het hart gestoken starten de vedetten tegen Vitesse. Het wordt 6-0. Johan Wieringa scoort de eerste Cambuur-competitiegoal ooit al na vijf minuten. Bondscoach Dennis Neville vraagt hem derhalve voor de voorselectie van Oranje.


Kennelijk vindt de NTS dat, Cambuur-AGOVV eindstand 4-2 met commentaar van Theo Reitsma, een wedstrijd van formaat is en zendt deze in een samenvatting uit. De zestienjarige Oekie Hoekema debuteert en scoort al na vier minuten. De Beelden uit het archief komt van Cambuur Leeuwarden op 21 februari 1965. Op 25 april 1965 wordt de club na een overwinning op Heerenveen kampioen van de 2e divisie. De landelijke omroep de NTS is erbij. De beelden met in de rust een interview van sportverslaggever Coen Verhoef met Anne Vondeling. De lengte van deze videobeelden in een kleine 10 minuten. Anne Vondeling heeft zich als vicevoorzitter van Cambuur sterk gemaakt voor het voetbal in Leeuwarden maar in de eerste plaats is hij minister van Financiën.
SC Cambuur is landelijk nieuws

Het is 9 mei 1965 en de kampioenen van de 2e Divisie speelden een beslissingswedstrijd voor een plaats in de 1e Divisie. DFC en Cambuur maakten er in Apeldoorn een doelpuntrijke wedstrijd van. Het mooie bosrijke terrein van AGOVV is de plek van handeling. Het wordt een daverende zondagmiddag. De Dordtse formatie prikkelt het team van trainer Jan Bens door ietwat arrogant op te treden. Zo van ‘die boertjes uit Friesland’. In het begin lijkt het dat die houding werkt. DFC, met international Rinus Bennaars, komt twee keer aan de leiding, maar SC Cambuur komt steeds weer langszij. Eerst door Jaap Mulder, dan door Dirk Roelfsema. Met een enorme knal zet Johan Wieringa de 3-2 op het scorebord en dat betekent de nekslag voor DFC. Cambuur loopt eenvoudig uit naar 6-2: twee keer Roelfsema en een keer Van der Wel. De sensatie is compleet en zet Cambuur stevig in het sportnieuws. Beelden van DFC – Cambuur uit het NTS/NOS archief.
Clubicoon Oekie Hoekema: Voetbalnomade met principes

Uilke Piebe Hoekema geboren op 28 januari 1949 te Pingjum is de zoon van Jan Hoekema & Tineke Gratama. Zijn vader is jarenlang semiprof geweest bij Leeuwarden (1954-1961) en twee jaar Veendam. Jan Hoekema is een snelle linksbuiten. Hij is clubtopscorer over de tien jaar waarin Leeuwarden een profclub is. Hij scoort 97 keer het totaal en komt enkele keren uit voor het noordelijk elftal. Oekie wordt niet veel met zijn vader vergeleken. Zijn vader is al een tijd gestopt met voetballen als Oekie begint. Oekie kan als kleuter zijn eigen naam Uilke niet goed uitspreken en gaat sindsdien met de verbastering door het leven.
De roodharige Hoekema heeft alles wat een succesvolle voetballer nodig heeft. Hij is snel en bloedfanatiek en een makkelijk scorende rechtsbuiten. Hij begint op zevenjarige leeftijd te voetballen bij Leeuwarden. Op zijn dertiende wordt hij ingelijfd bij de betaalde jeugd. Hij verhuist naar Cambuur als Leeuwarden in 1964 besluit tot een terugkeer naar het amateurvoetbal. Oekie Hoekema is 22 jaar als hij op 17 november 1971 zijn debuut maakt in Eindhoven met het Nederlands elftal. Het optreden in Oranje blijft voor Oekie Hoekema beperkt tot één interland. Eigenlijk is het een onbeduidende wedstrijd tegen Luxemburg die met 0-8 gewonnen word, maar waarin hij als rechtsbuiten een onopvallende rol vertolkt. Door een briljante actie van Piet Keizer krijgt Oekie in de tweede helft het zesde doelpunt aangeboden. Het is na 20 april 1913 ( Zwolle) de 2e wedstrijd die Oranje buiten het westen speelt. In die bewuste wedstrijd speelt de geboren Fries Bijvoet mee. Oekie Hoekema is de tweede Fries in oranje.
Oeki Hoekema werd vooral bekend vanwege zijn boycot van het WK van 1978 in Argentinië. Hij wilde er niet spelen vanwege het dictatoriale regime dat heerste onder Jorge Videla. Cabaretier Freek de Jonge startte een handtekeningenactie bij de selectie van Oranje. Het leverde slechts één handtekening op namelijk die van Hoekema. De rossige aanvaller heeft nog steeds geen spijt van zijn actie. “Ik zou nu exact hetzelfde gedaan hebben. Er was in Argentinië sprake van een totalitair regime, dat vergelijkbaar was met nazi-Duitsland. En weet je, het gekke was dat veel spelers het met me eens waren. Maar ze tekenden niet, omdat ze bang waren voor de consequenties. Of het mijn carrière heeft geschaad, daar geloof ik niet in, clubs kijken toch vooral naar je voetballende kwaliteiten.”

De sympathieke Fries geniet nog steeds een hoge naamsbekendheid. Zijn originele naam, zijn onafhankelijkheid, principes en openheid maken hem een zeldzaam fenomeen dat nog steeds goed scoort bij nostalgische voetbalfans. De markante Fries hoeft dan ook niet bang te zijn dat hij uit de geschiedenisboeken zal verdwijnen. Zijn weigering in 1978 om het WK te spelen, oogst nog altijd veel respect.
Dit heeft hij niet van een vreemde want zijn vader Jan Hoekema, heeft lange tijd gevangen gezeten in een dienstweigeraarskamp,‘Bankenbosch’, omdat hij, als dienstplichtige, weigert om aan de politionele acties in Indonesië deel te nemen. De Oekie begon in het betaald voetbal bij SC Cambuur. Daarna kwam hij uit voor Go Ahead Eagles, PSV, De Graafschap, Lierse SK, FC Den Haag en FC Wageningen. Hij sloot zijn carrière af bij SC Cambuur. Al tijdens zijn voetballoopbaan bij PSV koopt Oeki een boerderijtje in Friesland en zijn band met het noorden blijft dus groot. Daarna begon hij een bedrijf in houten Zweedse prefab-woningen. Meindert Talma en zijn band De Rode Kaarten maakte een liedje over Oeki Hoekema. Bron: Journalist Bert Wagendorp columnist voor de Volkskrant.
Amateurvereniging V.V. Leeuwarden van de 4e naar de 1e klasse.
V.V. Leeuwarden begon in het seizoen 1964/1965 als Sportclub Leeuwarden weer met een eerste team in de 4e klasse van de amateurs. In juni 2013 fuseerde de club met stadsgenoot VV Rood Geel tot SC Leovardia. In naam houdt V.V. Leeuwarden op te bestaan maar in de herinnering hebben zij mede de basis gelegd voor het betaaldvoetbal in de hoofdstad van Friesland.